Rojnameger Amed Dîcle: Jehrkuja netewe dewleta yekperest, neteweya demokratîk e

  • rojane
  • 12:33 20 Hezîran 2025
  • |
img

STENBOL - Rojnameger Amed Dîcle bal kişand ser şerê Îran-Îsraîlê û got: “Jehrkuja netewe dewleta li Rojhilata Navîn, neteweya demokratîk e. Heke Kurd, Azerî, Faris, Belyuc, Şîe û Ereb bixwazin li Rojhilata Navîn perspektîfa neteweya demokratîk cîbicî bikin, zemîna vê Îran e.”  

Rojnameger Amed Dîcle têkildarî geşedanên li Rojhilata Navîn û şerê Îsraîl-Îranê ji ajansa me re axivî. Dîcle, diyar kir ku DYA û Îsraîl demekî dirêj e amadekariya êrişeke li dijî Îranê dikirin û got: “Ev pêvajo bi kuştina Qasim Silêmanî dest pê kir. Kuştina Silêmanî, êrişeke li dijî polîtîkayên Îranê yên li Rojhilata Navîn. Piştî êrişa 7’ê Cotmehê, mimkin nebû Îsraîl û DYA ji vê polîtîkayê vegerin. Serokwezîrê Îsraîlê Binyamin Netenyahu, piştî êrişa 7’ê Cotmehê li Lijneya Giştî ya NY’ê daxuyaniyeke dîrokî kir û îşaret bi planên li dijî Îranê û Rojhilata Navîn kir. Piştî Trump hatî hilbijartin, got ‘Ez ê aştiyê bînim Rojhilata Navîn’ lewma mudaxileya li dijî Îranê dereng ma. Dema ev mudaxile dereng ketî jî ji ewil mudaxileyî Lubnan, Xeze Filistîn û Sûriyeyê kirin. Piştre jî dora Îranê hat. Anku Îran bû fînala vê planê.” 
 
'PÊVAJOYEKE NÛ YA DÎZAYNKIRINÊ TÊ JIYÎN’ 
 
Dîcle, got ku mudaxileya li dijî Îranê ne tenê ji bo tesîsên nukleerê ye û girêdayî cihê stratejîk ê Îranê ye. Dîcle, got: “Heke Rojhilata Navîn were dîzaynkirin, ev yek bêyî mudaxilekirina Îranê nabe. Ji ber ku xwedî cihekî jeostratejîk e. Ji Xorasanê, ji sînorê rojhilatê Asyayê heta Zagrosan, ji Gola Hazarê heta Tengava Hurmuzê sînorên wê hene. Bi vê yekê re mirov dikare bibêje Îran dilê Rojhilata Navîn e. Niha li Rojhilata Navîn pêvajoyeke dîzaynkirinê heye û pêşengên vê dîzaynê jî DYA, Îsraîl û welatên kendavê ne.” 
 
'TEKANE ARMANCA ÎSRAÎLÊ PARASTINA HEBÛNA XWE YE’ 
 
Bi domdarî Dîcle destnîşan kir ku heke hevdîtinên nukleerê yên DYA-Îranê erênî derbas bûbûna jî dê mudaxileya li dijî Îranê bihata kirin û ev tişt anî ziman: “Beriya niha 5 caran ev hevdîtin hatin kirin. Ya 6'emîn jî dê di 16’ê Hezîranê de bihata kirin. Li gorî min hedîtin nedihat wateya lihevkirinekê. Tişta di hevdîtina nukleerê de dihat xwestin û tişta îro bi fuzeyan tê xwestin heman tişt e. Ji ber ku Trump, 2 meh berê dem dabû Îranê û ev dem di şeva 13’ê Hezîranê de bi dawî bû. Jixwe 2 saet piştre jî Îsraîlê êriş kir. Armanca sereke ya Îsraîlê ew e ku hebûna xwe ya li Rojhilata Navîn biparêze. Aqilê dewletê yê Îsraîlê sedsala pêş difikire. Motîvasyona sereke ya Îsraîlê ev e; Cihûyan piştî 2 hezar salan li vê xakê statû bi dest xistin û bûn xwedî dewlet. Lewma jî tu fikr, hêz û hêmayeke xetereyê li ser wê çêdike li Rojhilata Navîn naxwazin. Armanca esasî ya Îsraîlê ev e.” 
 
Dîcle, daxuyand ku ji hêla konvansiyonel ve şerê sêyemîn ê cîhanê tê jiyîn û wiha pê de çû: “Heke rejîma Îranê hilweşe, ev yek dê di demên pêş de bibe sedema şerê Çîn û DYA’yê. Ev şer, ji şerê germ zêdetir dê bibe şerê aboriyê. Îran, dema kete bin kontrola DYA û Îsraîlê, heke DYA heta sînorê rojava biçe dê pêşiya Çînê were girtin û ev yek dê ji bo Çînê bibe derbekî giran. Ev hemleya li dijî Çînê her wiha dê bandorê li Rûsyayê bike. Dê welatên Kendavê gelek rehet bibin ji ber ku ji sedî 30’ê bazirganiya petrolê ya cîhanê li ser Tengava Hurmuzê tê kirin û ev dê ji kontrola Îranê were derxistin. Lewma jî dema çavkaniyên dewlemend ên Îranê û yên welatên kendavê gihiştin hev, dê ji bo Îsraîl, DYA û welatên kendavê bibe potansiyeleke pir mezin.”
 
BANDORA ŞER A LI SER TIRKIYEYÊ
 
Dîcle, da zanîn ku mîna hemû welatan dê Tirkiye jî ji vî şerî bibandor bibe û wiha pê de çû: “Piştî mudaxilekirina Iraq û Sûriyeyê, mudaxileya li dijî Îranê teqez bû. Ji ber ku du stûnên statukoya sedsalî ya Rojhilata Navîn mane ku ew jî Îran û Tirkiye ne. Dema niha yek ji wan stûnan hilweşiya, wê demê barê stûna din girantir dibe û mimkin nîne li ber xwe bide. Wateya wê ya di siyasetê de ev e, dema Îran guherî dê piraniya statukoya Rojhilata Navîn jî hilweşe. Lewma domandina vê statukoyê dê nepêkan be. Ev êdî girêdayî hewldanên Tirkiyeyê ye.” 
 
'PÊKANE KU REJÎMA ÎRANÊ BIGUHERE’ 
 
Rojnameger Dîcle, da zanîn ku li Îranê kevneşopiyeke xurt ê serhildanan heye û ev nirxandinkir: “Bi serhildana Jin, Jiyan, Azadî re ev tecrûbe xurtir bû. Li Îranê ne tenê Kurd, gelên din jî birêxistinkirî û berxwedêr in. Bi dehan milet, bawerî û mezheb hene. Her wiha tevgerên jinan hene. Lê van koman karîn bên cem hev. Di demeke zextekî wiha giran li Îranê tê kirin de polîtîkayên xwe yên milîtarîst ên li Kurdistanê jî zêdetir kir. Îran, xwedî kevneşopiyekê dewletê ya pir kevn e lê pirsgirêka wê ew e ku xwe venaguherîne. Ji sedî 15-20’ê nifûsa Îranê Kurd in û gelê herî rêxistinkirî ye. Nifûsa Azeriyan jî ji sedî 30 zêdetir e û meylên cuda hene. Beluc hene, li ser sînorê Pakistanê avadaniyeke wan a rêxistinkirî heye. Di rewşeke wiha de hewcehî bi xwebirêxistinkirin û rêveberiyên xweser heye.” 
 
'ÇARESERÎ XWERÊVEBIRINA GELAN E’ 
 
Dîcle, got ku Kurd ji dîrokê ve her tim li Îranê li cihekî navendî bûn û ev tişt anî ziman: “Rojhilatê Kurdistanê dabeşî 3 eyaletan kirine. Kurd, civaka herî amade ye. Di nava civakê de û ji hêla xweparastinê ve jî li qadê hêza herî xurt PJAK e. PJAK’ê bi daxuyaniyekê got ‘Ne mudaxileya derve ne jî rejîma heyî’ û xwerêvebirina gel xwest. Divê Kurd di vê pêvajoyê de bi hişyarî tevbigerin. Ji ber ku Îran naşibe Iraq, Sûriye an jî Tirkiyeyê. Bi taybet jî aqilekî dewletê ku Azeriyan li dijî Kurdan sor bike heye. Hem Îran hem jî Tirkiye dikare vê bike. Li dijî vê jî divê Kurd, li rojavayê Îranê bi Azeriyan re modeleke jiyana hevpar pêş bixin. Êdî mayina rejîmê nediyar e û divê Kurd pir hişyar tevbigerin.” 
 
'POTANSIYELA PARÇEBÛNÊ HEYE’
 
Dîcle, got ku jehrkuja feraseta netewe dewletên yekperest ên Rojhilata Navîn, neteweya demokratîk e û axaftina xwe wiha qedand: “Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di pirtûka xwe de dibêje ‘Îran xwedî potansiyeleke wisa ye ku dibe di her kêliyê de parçe bibe. Ji bo welatekî wiha, pergala netewe dewletê ji bo welatekî wiha mîna bombeya atomê ye. Neteweperestiya Şîa jî tevî hemû canbazên modernîteyê jî dê nekare pêşî li ber parçebûna Îranê bigire, dê lez bidin vê parçebûnê.’ Dema em li tiştên îro diqewimi dinêrin, tişta tê jiyîn tam jî ev e. Heke Kurd, Azerî, Pers, Beluc, Şîe, Ereb bikarin li Rojhilata Navîn perspektîfa neteweya demokratîk cîbicî bikin, zemîna vê Îran e. Ji ber ku li Rojhilata Navîn welatê ku ewqas gel û baweriyan di nav xwe de dihewîne, Îran e. Modela pergala neteweya demokratîk çareseriya Îranê ye.” 
 
MA / Esra Solîn Dal
 

Sernavên din

18:34 Li Xezeyê 19 kes ji birçîna mirin
18:23 Kesên ku wêneyên Ocalan parvekiribûn hatin binçavkirin
15:46 Civîna Serokê MÎT’ê û DEM Partiyê dest pê kir
15:34 Leşker gef li girtiya nexweş xwar: Em wê ji holê rakin
14:32 Civîna Kurtulmuş û Bahçelî dest pê kir
14:29 Gelek êş kişand û rasti neheqiyan hat: Em wekheviyê dixwazin
14:24 CHP’ê giliyê dozger Gurlek kir
14:23 TAJÊ ji 19 welatan re name şand: Qirkirina Êzidiyan nas bikin
14:22 Peymana petrola Tirkiye û Iraqê ya 53 salan ber bi dawî dibe
14:07 Li Bangladeşê balafireke şer ket kampusa zanîngehê
13:59 Li Herêma Federa ya Kurdistanê 82 roj in mûçe nayê dayîn
13:51 Li Ewropayê dê ji bo Ocalan meşa azadiyê bê lidarxistin
13:30 Gola ku gundiyan çêkirin ziwa bû û bi hezaran masî mirin
13:24 Halîde Turkoglû: Em ê jiyana azad û wekhev ava bikin
13:00 Cara duyemîn e tehliyeya girtiyê 30 salan hate astengkirin
12:53 Gelê Hondurasê: Ramanên Ocalan îlhameke mezin dide me
12:47 Berdevkê Partiya Komunîst a Avusturyayê: Divê piştgiriyê bidin daxwaza Kurdan a aştiyê
12:02 Ciwanên ku hatibûn binçavkirin sewqî edliyeyê bûn
11:59 Jin dê bi pêşvebirina rêxistinbûnê tevli pêvajoyê bibin
11:45 Serokê MÎT’ê dê biçe serdana DEM Partiyê
11:36 Li Girtîgeha Bolu tehliyeya 35 girtiyan hate astengkirin
11:13 Çerkez dixwazin di komîsyonê de cih bigirin
10:51 Kampanyaya îmzeyê: Em dixwazin beşdarî pêvajoyê bibim
09:50 Xwebûn bi manşeta ‘Bingeha hiqûqî nebe nabe’ derket
09:47 Li Kurdistana Federe 9 meh in hikûmet nayê damezirandin
09:11 Li gundên Pasûrê pirsgirêka av û rê: Welatî çareseriyê dixwazin
09:09 Daxwazên welatiyên Êlihê yên têkildarî pêvajoyê
09:06 Li dijî hewaya germ: Ava sûsê
09:00 ROJEVA 21’Ê TÎRMEHA 2025’AN
20/07/2025
16:59 Piştî 7 salan ji bo Cesen û Gozeten şîn hate danîn
16:29 Li Nisêbînê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
16:16 Îsraîlê êrişê Filistîniyên ku li bende alîkariyê bûn kir
15:45 Li gelek bajaran merasîma bibîranînê: Xeyalên wan nîvco neman
14:44 Encamnameya ‘Komxebata Dayikan’: Erka jinûve avakirinê li pêşiya me ye
14:43 Tulay Hatîmogûllarî: Ji bo vekirina rêya aştiyê divê hevrûbûn çêbe
14:41 Li Uşak û Afyonê şewat derket
12:51 Li Îzmîrê qetlîama jinan
11:56 Bibîranîna 33 ‘Rêwiyên Xeyalan’: Divê hevrûbûn çêbe, kiryar bên darizandin
10:48 Kesên diçin seyranê Newala Qoriyê qirêj dikin
10:43 Li Stenbolê 4 şevnişîn şewitîn
09:52 Di berga kovara Jinê de merasîma dîrokî
09:33 Li ser rêya Kobanê rêwiyekî xeyalan: Hogir
09:14 DAIŞ’îyên ku êrişê Siwêdayê kirin beşdarî weşana zindî bûn!
09:08 Tevî qedexe û ferzkirina koçberiyê jî dest ji Sûrê berneda
09:05 Ari ku merasîmê temaşe kir: Divê imhaya 100 salî bi dawî bibe
09:00 ROJEVA 20'Ê TÎRMEHA 2025'AN
19/07/2025
19:59 Girtiyê ku berdana wî du caran hat taloqkirin serbest hat berdan
18:56 SOHR: Ji 13’ê Tîrmehê ve herî kêm 940 kes hatine kuştin
16:33 Xizmên windayan li 4 bajaran daxwaza edaletê kirin
16:30 Dîmenê ku polîs malbata muzîk guhdarî kiribû gule barandiye derket holê
16:16 Li Girtîgeha Sinê 3 girtiyên Kurd dest bi greva birçîbûnê kirin
16:15 Têkildarî kuştina Ayşe Tokyaz polîsek hat binçavkirin
16:11 Meclisa Ekolojiyê ya Wanê hat avakirin: Tovê aştiyê ya ku Ocalan çand bû hêvî
15:57 Altan Öymen jiyana xwe ji dest da
15:54 Komxebata DAD'ê: Dayik hilgirên heqîqetê ne
14:50 Ji bo Hasan Gulunay ê 33 sal berê hat windakirin edalet xwestin
14:45 Meclisa Jinan a DEM Partiyê bi jinan re hevdîtin pêk anî
12:53 Li Rihayê bi rojnamegeran re civîna pêvajoyê
12:42 Girtiyê ku kamera li hucreya wî hatibû bicihkirin doz li Wezareta Dadê vekir
11:32 MKG'ê Ayfer Serçe bi bîr anî: Pênûsa wê hê jî dinivîsîne
11:25 Kongra Star ji bo 19'ê Tîrmehê daxuyanî da: Li dijî gefên nû em xweparastinê xurt bikin
11:21 Husiyan êrîşî Îsraîlê kirin
11:15 Ji bo girtiyê nexweş ku rastî îşkencyê hat cezayê hucreyê
10:58 Kaya: Ji bo entegrasyonê demildest sererastkirinên qanûnî divê
10:55 Bîra çandî ya Enqereyê hilweşandin
10:50 Her ku zêr buha dibe eleqeya ji bo teqlîdê zêde dibe
10:49 Jin piştevaniyê xurt dikin: Dê li Rihayê bazara 'pevguherandinê' bê avakirin
10:38 Malbatên 33 'Rêwiyên Xeyalan' 10 salên ji bo edaletê têdikoşin
10:32 Tekane xayeya wan serkeftina pêvajoyê ye: Divê her kes hewl bide
10:31 Sumeyye Boz: Divê komîsyon li ser zemîneke qanûnî be
09:00 ROJEVA 19'Ê TÎRMEHA 2025'AN
18/07/2025
23:37 Hikûmeta veguhêz a Sûriyeyê agirbestê red kir
23:28 DEM Partî: Dadgeh eşkere sûc dike
22:49 Li Geverê bi girseyî serdana kesên ji girtîgehê derketin hat kirin
22:41 Li ber Girtîgeha Xarpêtê îşkenceyê protesto kirin
22:33 Rêveberiya Xweser: Em destkefiyên şoreşê biparêzin
22:30 Li Behra Spî bi pileya 4.1 erdhej
20:25 Li Elbakê hevdîtina gel: Me xwe bi berxwedanê bi cîhanê da nasîn
19:29 Çîgdem Kiliçgun Ûçar: Divê hemû partiyên siyasî daxilî pêvajoyê bibin
19:13 Ji Erdogan daxuyaniya pêvajoyê
18:54 Gulerê 85 salî ji girtîgehê derket
17:14 Bi zarokan pîsî dan xwarin, wezaretê pêdivî bi ‘parastinê’ nedît!
16:28 Bernameya Mîhrîcana Mûnzûrê aşkera bû
15:42 Meclisa Leşkerî ya Siwêdayê: Me piraniya cihên stratejîk kontrol kirin
15:35 Ji malbatan serlêdana ji bo Îmraliyê
15:28 Der heqê Siddik Guler de biryara tehliyeyê hat dayîn
15:10 NY’ê ji bo Siwêdayê banga lêpirsîna lezgîn kir
15:02 Platforma Elewiyan a Edeneyê: Bila ji bo Durzan korîdor bê vekirin
14:45 Li 7 bajaran ji bo jinên Elewî yên hatibûn revandin çalakî
14:32 Îdareya girtîgehê nav û rengê Amedsporê sansur kir
14:23 Di civîna komîsyonê de kîjan biryar hatin girtin?
14:11 Li Girtîgeha Dumluyê kiryarên 1980’an tên kirin
13:41 Dê li Meletiyê navê Sirri Sureyya Onder bidin jiyîn
13:38 Cara duyemîn e tehliyeya girtiyê 30 salan hat taloqkirin
13:24 Civîna komîsyonê ya li meclisê bi dawî bû
12:26 Ji bo 2 rojnamegeran beraet û rojnamegerekî ceza
12:12 Yildiz ê MHP’î parvekirinek bi pirtûka Abdullah Ocalan ve kir
11:47 Kurdên Anatoliya Navîn piştgiriyê didin pêvajoyê
11:46 Qeyûm wesayîta ku hatibû hîbekirin xwest û projeyên şaredariyê betal kir
11:24 Partî ji bo komîsyonê kom bûn