ANKARA - Merkez Bankası, koronavirüsün ekonominin üzerindeki etkilerini sınırlandırmak amacıyla aldığı ilave tedbirler kapsamında, bankalar TL ve döviz likidite yönetiminde esnekliği arttıracak.
Merkez Bankası (MB), koronavirüsün (Kovid-19) ekonominin üzerindeki etkilerini sınırlandırmak amacıyla ek ilave tedbirlerini açıkladı. Bankaların Türk Lirası (TL) ve döviz likidite yönetiminde esnekliğin artırılacağı belirtilirken, reel sektöre destekler yenilendi. MB, yaptığı açıklamada “TL reeskont kredileri için 60 milyar lira limit belirlendi. Reel sektöre kredi akışının kesintisiz sürmesi amacıyla ek likidite imkânlarından limit artırılacak” denildi. Ayrıca bankaların, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan satın aldıkları Devlet İç Borçlanma Senetleri’ni (DİBS) Merkez Bankası’na satabilecekleri duyuruldu.
Merkez Bankası’nın açıkladığı ilave tedbirler şöyle:
“* 2020 yılı Para ve Kur Politikası metninde belirlenmiş limitler çerçevesinde yürütülen Açık Piyasa İşlemleri (APİ) portföyü doğrudan alım işlemleri önden yüklemeli olarak gerçekleştirilebilecek ve gerektiğinde söz konusu limitler piyasa koşullarına göre güncellenebilecektir. Bu işlemlerle, piyasa derinliğinin artırılması, varlık fiyatlamalarının sağlıklı gerçekleşmesi ve bankalara likidite yönetiminde esneklik sağlanması yoluyla parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir.
* Geçici bir süre için, Piyasa Yapıcı bankalara, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan satın aldıkları DİBS’leri TCMB tarafından belirlenen koşullar ve tutarlar dâhilinde TCMB’ye satma veya Piyasa Yapıcılığı sistemi kapsamında APİ çerçevesinde tanınan likidite imkânını belirli oranlar dâhilinde artırma olanakları sağlanacaktır. Böylelikle, İşsizlik Sigorta Fonu’nun likidite ihtiyacının piyasa işleyişi üzerindeki olası etkileri sınırlandırılarak, finansal istikrarın desteklenmesi amaçlanmıştır. Söz konusu DİBS alımları, APİ portföyü için belirlenmiş olan limitlerin dışında değerlendirilecektir. Bu işlemlere ilişkin detaylı bilgilendirme ve kriterler ilgili taraflara ayrıca yapılacaktır.
* TCMB bünyesinde gerçekleştirilen TL ve döviz işlemleri çerçevesinde Varlığa Dayalı Menkul Kıymet ile İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlerin teminat havuzuna dâhil edilmesine karar verilmiştir. Söz konusu kıymetlerin teminata kabul edilmesi, benzer nitelikteki ihraçların likiditesinin artmasına ve sermaye piyasalarının derinleşmesine katkıda bulunacak, bankalara TL ve döviz piyasa likidite yönetimlerinde sağlanan esnekliği artıracaktır. Teminata kabul edilecek kıymetlere dair kriterler ve söz konusu imkâna dair limitler konusunda bankalara ayrıca detaylı bilgilendirme yapılacaktır.
* Reel sektöre kredi akışının kesintisiz sürmesi amacıyla yürürlüğe konulan hedefli ilave likidite imkânlarında limitler artırılacaktır. Bu kapsamda sağlanan 91 güne kadar vadeli repo ve 1 yıl vadeli döviz karşılığı TL swap hedefli likidite imkânlarına ek olarak, 6 ay vadeli döviz karşılığı TL swap ihaleleri düzenlenecek olup, bu vadedeki ihalelerle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının, 125 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD Doları, euro veya altın karşılığı TL likidite sağlanacaktır.
* Mal ve hizmet ihracatçısı firmaların finansmana erişimlerini kolaylaştırmak ve istihdam sürekliliğini desteklemek amacıyla TL cinsi ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredisi kullandırılmasına karar verilmiştir.
* TL cinsi reeskont kredileri aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde kullandırılacaktır:
1- Krediler için toplam 60 milyar TL limit belirlenmiştir.
2- Bu limitin 20 milyar TL Türk Eximbank, 30 milyar TL kamu bankaları, 10 milyar TL ise diğer bankalar aracılığıyla yapılacak kredi kullanımlarına tahsis edilmiştir.
3- Eximbank dışındaki bankalar aracılığı ile kullandırılacak kredilerin, asgari yüzde 70’i KOBİ’lere tahsis edilecektir.
4- Firma bazında azami kredi tutarları, KOBİ’ler için 25 milyon TL, diğer firmalar için ise 50 milyon TL olarak belirlenmiştir.
5- Kredi imkânından yabancı para reeskont kredisi kullanabilen firmalar ile yurt dışına yönelik müteahhitlik hizmeti sunan firmalar ve uluslararası fuarlara katılım sağlayan firmalar yararlanabilecektir.
6- Kredilere TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 150 baz puan altında faiz oranı uygulanacaktır.
7- Aracı bankaların komisyon oranı azami 150 baz puan olabilecektir.
8- Krediler, azami 360 gün vadeli olacak, ihracat veya döviz kazandırıcı hizmet taahhüdü ile 1 Mart 2020 tarihindeki istihdam düzeyinin kredi vadesi süresince muhafaza edilmesi koşulu karşılığında kullandırılacaktır.”