10 bin kilim tezgahının bulunduğu kentte bir tezgah kaldı

2018-05-04 09:05:59


	ANTEP – Geçmişte 10 bin tezgahın bulunduğu Antep'te kalan tek kilimci ustası Yaşar Elbir, geçmişte kilim dokumacılığının kentin geçim kapısı olduğunu hatırlatarak, artık bu işin kıymetinin kalmadığını söyledi.

	Kürt kültüründe de önemli bir yere sahip olan kilim, hala evlerde yerleri ve duvarları süslemeye devam ediyor. Yaylalarda ise, bir kilim hem yatak oluyor hem de battaniye. Geçmişte sayısı 10 bini bulan tezgâhıyla bölgenin kilim ihtiyacını karşılayan Antep’te kalan son usta, 75 yaşındaki Yaşar Elbir. Kendisiyle yaşıt olan tezgâhında farklı desenlerde kilim dokuyarak mesleğini ayakta tutmaya çalışan Elbir, 67 yıldır 10 metrekarelik dükkânındaki el tezgâhında kilim üretiyor. Elbir, ilerleyen yaşına rağmen kilime olan sevdasından dolayı mesleği bırakmıyor. 

	 

	BİNLERCE TEZGÂHTAN GERİYE BİR TANE KALDI

	 

	Çıraklığı sırasında Antep’te 10 binden fazla kilim tezgâhı olduğunu anlatan Elbir, o zamanlar teknolojinin henüz bu denli gelişmediğini belirtiyor. 1964 yılında elektriğin gelmesi ve makineleşmenin başlamasıyla el tezgâhlarının bir bir kapandığını dile getiren Elbir, “Şuan Antep’te bu işi yapan bir tek ben kaldım. Bulunduğum dükkânda ben çıraklıkta yaptım. Kısmet sonrasında bu dükkâna biz usta olduk. Geçmişte kilim, Antep’teki en iyi kazanç kapısıydı. 1964 yılında elektriğin gelmesiyle birlikte yavaş yavaş her şey makineleşmeye döndü. Kilimcilik öldü” diye konuştu.

	 

	‘EL İŞİ HER ZAMAN MAKİNENİN ÜSTÜNDEDİR’

	 

	El örmesi kilimlerin makinede üretilen kilim ve halılara göre daha dayanıklı olduğunu ifade eden Elbir, şuan üretilen halıların üstüne yine el örmesi kilimlerin serildiğini söyledi. El işinin her zaman makinenin üstünde olduğunu aktaran Elbir, el işi kilimin görüntüsünün de makine üretimlerinde elde edilemediğini vurguladı. Makinede üretilen kilimlerin üst yüzü ve alt yüzünün farklı olduğunu söyleyen Elbir, “Bizim yaptığımızın altı ve üstü aynıdır. Yani makine işini tek yönlü kullanırken, el işini iki yönlü olarak kullanabilirsin” dedi.

	 

	TEZGÂHLAR HALI FABRİKALARINI DOĞURDU

	 

	Etrafında ki herkesi bu işi öğrenmeye çağırdığını, ancak kimsenin gelmediğini kaydeden Elbir, şöyle devam etti: “Artık zorluğundan mı, yoksa çok büyük bir kazanç sağlamıyor diye mi gelmiyorlar orasını bilmiyorum. Bugün Antep’te halı fabrikası sahibi olan ailelerin birçoğu, bu el tezgâhlarından gelmedir. Kilim Antep’e çok şey kattı. Ancak Antep kilimin kıymetini bilmiyor.”